Tip 3: werkplekinspecties en gedragsobservaties

Vanuit VCA kennen we het fenomeen werkplekinspecties al. Eindeloze lijstjes waar bij elke audit naar gevraagd wordt. En dan met name gekeken wordt of de aantallen voldoen aan de eisen en of er ook acties zijn genomen. 

Ook de SCL kent dit fenomeen. Maar dan is het de bedoeling dat er altijd bedacht moet worden dat hetgeen waargenomen is het resultaat is van gedrag. En welk gedrag is daar dan uit af te leiden? 

Een gebrek aan orde en netheid komt ergens vandaan, en zorgt ook nog eens voor veel val- en struikelincidenten. Maar ook het werken met ongekeurde gereedschappen en machines is een signaal dat er nog wat te winnen is inzake het veiligheidsbewustzijn van de medewerker(s). 

• Had die dat niet van tevoren moeten controleren? 
• Hoelang is dit al zo, is het gemist bij eerdere inspecties? 
• Wat hebben we contractueel afgesproken met deze onderaannemer of ZZP-er? 
  

Op de antwoorden van deze vragen kan gestuurd worden. En die sturing is minder mogelijk bij een trendanalyse aan het einde van het jaar op basis van 37 ingevulde formulieren. 

Het is dus zaak om medewerkers die inspecteren hiervoor te trainen en hen de tijd ervoor te laten nemen. Ook een opvolgcyclus met korte lijnen en geen barrières is een voorwaarde voor succes. 

De SCL geeft daarbij ook aandacht aan V&G gedragsobservaties. Er zijn personen die stellen dat als de norm het over verschillende vormen heeft dit ook als zodanig apart moet worden uitgevoerd maar in onze beleving kan het wel degelijk gecombineerd. 

Maar dan moet je wel een soort mentaal knipje maken. Eerst voer je een werkplekinspectie uit waarbij je kijkt naar de (werk)omgeving en de risicofactoren en goede praktijken inventariseert (en direct handelt indien nodig: Don't walk by!).

Daarbij zie je ongetwijfeld mensen aan het werk. Die kun je dan van een afstandje op een veilige plek observeren. Hierbij kijk je naar hoe het wordt uitgevoerd en of je in het doen en laten de afgesproken gedragsregels kunt herkennen. Vervolgens ga je met de geobserveerde medewerkers in gesprek. 

Het is zaak om dit op een positieve manier te doen waarbij je de zaken die goed gingen benoemt en een compliment geeft. Vervolgens benoem je wat je gezien hebt en waar je je wat zorgen over maakt. Probeer de medewerker zelf de gevaren te laten benoemen en vraag hem wat hij anders zou kunnen doen.... Vermijd 'sukkel-zinnen'. Dit zijn zinnen die zo uitgesproken worden dat de andere achter elke zin het woord sukkel kan horen. En dat ook hoort zonder dat jij het daadwerkelijk hebt uitgesproken. 

Na deze terugkoppeling stopt het niet. Het doel van het rapporteren is immers het delen. Het delen van de geleerde lessen en vooral ook het delen van de goede praktijken die er zijn gezien. Dus de bevindingen kunnen weer ingebracht worden in overleggen als dagstart, toolboxinstructies en vergaderingen. Daarbij kan dan weer een gedragsregel worden afgesproken: iemand een standje geven doe je onder 4-ogen en iemand een compliment geven doe je waar iedereen bij is. Complimenten en goede voorbeelden stimuleren immers.